ترجمه‌ی آیه:
(و در دل‌هایمان كینهاى نسبت به مؤمنان قرار مده!)
تفسیر:
این جمله، بخشی از آیه‌ی نهم سوره‌ی مبارکه‌ی حشر است. در این آیه آمده است: (وَ الَّذِینَ جاؤُ مِن بَعدِهِم یَقُولُونَ رَبَّنَا اغفِر لَنا وَ لِإِخوانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونا بِالإِیمانِ وَ لـا تَجعَل فِی قُلُوبِنا غِلـاًّ لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّكَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ) یعنی ( كسانى كه بعد از آن‌ها (بعد از مهاجران و انصار) آمدند، مىگویند: پروردگارا! ما و برادرانمان را كه در ایمان بر ما پیشى گرفتند بیامرز، و در دل‌هایمان كینهاى نسبت به مؤمنان قرار مده. پروردگارا، تو مهربان و رحیمى).
مسلمانانی که پیامبر (ص) در زمان حیاتشان درک کرده‌اند و ایمان آورده‌اند و با ایمان از دنیا رفته‌اند را صحابه می‌گویند. صحابه به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ دسته‌ی اوّل مسلمانانی بودند که شهر و دیار خود را رها کرده بودند و برای حمایت از اسلـام و پیامبرش به مدینه آمده بودند و دسته‌ی دوّم مسلمانانی بودن که شهر و دیار آن‌ها، همان شهر یثرب (مدینه) بود. دسته‌ی اوّل را مهاجرین و دسته‌ی دوّم را انصار می‌نامند.
ولی به کسانی که بعد از ارتحال حضرت رسول (ص) ایمان آوردند - که در این آیه‌ی شریفه از آن‌ها به (الّذِینَ جاؤوا مِن بَعدِهِم) تعبیر می‌شود - تابعین می‌گویند.
قرآن کریم در این آیه‌ی شریفه به سه ویژگی تابعین اشاره می‌نماید، باشد که درسی برای همه‌ی کسانی که این کلمات مبارک به گوش آن‌ها می‌رسد، باشد.
ویژه‌گی اوّل و دوّم: (یَقُولُونَ رَبَّنَا اغفِر لَنا وَ لِإِخوانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونا بِالإِیمانِ).
یکی از فرامین پروردگار عالم - که به وسیله‌ی انبیاء به مردم ابلـاغ می‌شد، تا درهای رحمت الهی به سوی آن‌ها گشوده شود - تقاضای مغفرت و بخشش از خدای تعالی می‌باشد[2] و یکی از ویژگی‌های انبیاء و بندگان صالح خدا این است که همیشه به فکر هم‌کیشان خود هستند و هرگز از آن‌ها غافل نمی‌شوند و حتّی اگر طلب مغفرت و بخشش هم می‌کند، تنها برای خودشان نیست[3].
در این آیه‌ی به وجود این دو ویژگی در تابعین اشاره می‌فرماید که تابعین پیوسته می‌گویند::(پروردگارا! ما و برادرانمان را كه در ایمان بر ما پیشى گرفتند بیامرز.)
ویژه‌گی سوّم:
(وَ لـا تَجعَل فِی قُلُوبِنا غِلـاًّ لِلَّذِینَ آمَنُوا)
تابعین از خداوند سبحان تقاضا می‌کنند تا هیچ کینه و دشمنی از مؤمنین در قلب آن‌ها قرار ندهد.
در تفسیر شریف مجمع البیان آمده است: هر مؤمنی که کینه‌ی مؤمنی را به خاطر ایمان او، در دل بگیرد، کافر است و اگر به خاطر غیر از ایما باشد، فاسق است.
آری کینه و دشمنی بین مؤمنین نه تنها ضربه‌ی بزرگی بر پیکر وحدت بین مسلمین وارد می‌کند بلکه ضربه‌ی بسیار بزرگتری برای اسلـام وارد نموده و جلوی پیشرفت اسلـام را می‌گیرد و از استقبال پیروان ادیان دیگر به اسلـام می‌کاهد.
تابعین با آگاهی از عواقب کینه و دشمنی بین مؤمنین، از خدای تعالی می‌خواهند که (در دل‌هایمان كینهاى نسبت به مؤمنان قرار مده.)
[1] - لـا تَجعَل: قرار نده / فِی قُلُوبِنا: در قلب‌های ما / غِلـاًّ: کینه. دشمنی / لِلَّذِینَ آمَنُوا: برای کسانی که ایمان آورده‌اند (نسبه به کسانی که ایمان آورده‌اند).
[2] - (وَ استَغفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ) بقره/199
[3] - (وَ استَغفِر لِذَنبِكَ وَ لِلمُؤمِنِینَ وَ المُؤمِناتِ وَ اللَّهُ یَعلَمُ مُتَقَلَّبَكُم وَ مَثواكُم)محمّد/19
لطفا نظر خـود را در رابـطه با مطلب فوق در فیلدهـای زیر نوشته و ارسال نمائید.
* فیلدهای ستاره دار الزامی هستند